Stowarzyszenie Bochniaków
i Miłośników Ziemi Bocheńskiej

Rok założenia 1936

Prelekcja Krzysztofa Zięby Prezesa Zarządu Kopalni Soli w Bochni sp. z o.o.

 Schody Tesch w Nowych Górach bocheńskiej kopalni soli prawie w całości wyciosane są w soli tzw. caliźnie. Przez wieki wiele stopni pokruszyło się, wyłamało. Kto po nich chodził, wie, że zdradliwe są, nierówne. Kto nieuważny, łatwo może potknąć się, upaść.
Nie dziwi więc, że właśnie Schody Tesch stały się motywem przewodnim prezentacji pt. „Droga bocheńskiej kopalni soli do UNESCO”, przedstawionej przez pana Krzysztofa Ziębę, prezesa kopalni soli Bochnia spółka z o.o. w Domu Bochniaków, w dniu 10 grudnia 2013 r.
Zaiste droga do UNESCO była wyboista, kręta i często jak w sensacyjnym filmie, pełna dramatycznych zwrotów akcji. O tej drodze opowiedział licznie zgromadzonym słuchaczom prezes Krzysztof Zięba.
Starania o dokonanie wpisu na listę UNESCO trwały wiele lat z dużym zaangażowaniem wielu ludzi i środowisk poczynając od wpisania Kopalni bocheńskiej w 1981 roku na listę zabytków krajowych. W 2000 r. uznana ona została przez Prezydenta R.P. za pomnik historii narodu polskiego.
Pomysłodawcy musieli pokonać piętrzące się trudności-począwszy od braku przychylności lub pozorów przychylności ze strony przedstawicieli władz krajowych kończąc na zawiłych i niespójnych przepisach, jakimi kieruje się UNESCO. Czasami te trudności miały wręcz anegdotyczny przebieg, czego przykładem, przywołanym przez prelegenta, jest zdarzenie z 2011 r., kiedy złożenie gotowego i zaakceptowanego przez ministra kultury wniosku pokrzyżowało… zagubienie przesyłki, przewożonej do siedziby UNESCO przez firmę kurierską. W konsekwencji starania o dokonanie wpisu przedłużyły się o rok. Wobec braku przekonania o pomyślnej realizacji samodzielnego wniosku Bochni pomysłodawcy podjęli starania o wystąpienie ze wspólnym wnioskiem z saliną wielicką. Przekonanie  dyrekcji wielickiej kopalni do wystąpienia ze wspólnym wnioskiem do UNESCO było wielkim sukcesem i stanowiło przełom w staraniach o dokonanie wpisu.
23 czerwca 2013 r. w stolicy Kambodży Phnom Penh Komitet ds. Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO wpisał na listę najcenniejszych, posiadających wyjątkową uniwersalną wartość „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”  a także zamek żupny w Wieliczce.Bocheńska kopalnia dołączyła do 969 najbardziej wartościowych zabytków na świecie ze 157 krajów.Zgodnie z wytycznymi Komitetu, obiekty wpisane na listę muszą posiadać „wyjątkową uniwersalną wartość”, a także muszą spełniać warunki integralności i autentyczności. Wyjątkowa uniwersalna wartość to znaczenie kulturowe, które jest tak wyjątkowe, że przekracza granice narodowe, ma powszechne znaczenie dla obecnych i przyszłych pokoleń całej ludzkości. W związku z tym stała ochrona tego dziedzictwa ma dla społeczności międzynarodowej, jako całości pierwszorzędne znaczenie. Po drewnianym kościółku św. Leonarda w Lipnicy Murowanej bocheńska kopalnia soli jest drugim w powiecie bocheńskim obiektem wpisanym na tę prestiżową listę.
Wpis wieńczy jubileusz 760 lecia Bochni, która kopalni soli zawdzięcza swoje powstanie i rozwój.Nierozerwalność miasta i saliny podkreślił w swojej wypowiedzi również obecny na prelekcji burmistrz Stefan Kolawiński.Wpisem na Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO Bochnia zyskała niezwykłą szansę rozwoju wymagającą współdziałania władz miejskich, powiatowych oraz ludzi odpowiedzialnych za przyszłość kopalni.


Na kilka miesięcy przed dokonaniem wpisu na listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO główny geolog górniczy Janusz Wiewiórka, pracownik  naukowy Muzeum Żup Wielickich Józef Charkot i dyrektor bocheńskiej kopalni soli Krzysztof Zięba przygotowali opracowanie p.t. „Zabytkowa kopalnia soli w Bochni kandydatką na listę dziedzictwa światowego UNESCO”. Fragmenty tego opracowania za zgodą autorów prezentowane są na łamach „Wiadomości Bocheńskich”. W numerze 3/98/2013 prezentowana jest cz. 1, p.t. „Najcenniejsza”, kolejne fragmenty ukażą się w następnym numerze pisma.
WB Nr 3/98/2013 jest jeszcze do nabycia w kioskach orazw Domu Bochniaków, Rynek 2. Cały ten numer  można również pobrać w wersji elektronicznej, formacie pdf w sekcji „Wiadomości Bocheńskie” . 


AKTUALNOŚCI

Spotkanie ku pamięci o. Władysława Całki

Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej oraz PTTK oddział w Bochni zapraszają na spotkanie poświęcone pamięci o. Władysława Całki. Władysław Całka urodził się w wówczas podbocheńskim Kolanowie. Ukończył bocheńską szkołę i wstąpił do zgromadzenia redemptorystów. Posługiwał na wileńszczyźnie,

Czytaj więcej »