W związku z setną rocznicą wybuchu I wojny światowej oraz utworzenia Legionów Polskich, Urząd Miasta Bochnia oraz Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej przygotowały plenerowy blok historyczny, poświęcony tym wydarzeniom.
13 września, już od godz. 11.00 na Plantach Salinarnych można było zobaczyć dioramy grup rekonstrukcyjnych. Pięknie prezentowała się diorama szpitala wojskowego odtworzona z dbałością o każdy szczegół. Widzowie mieli również niepowtarzalną możliwość obejrzenia bogatych zbiorów artefaktów z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, stanowiących prywatne zbiory członków grup rekonstrukcyjnych. Jak wyglądał mundur i ekwipunek carskiego, czy cesarsko-królewskiego strzelca albo jak jest zbudowany austriacki ckm Schwarzlose, czy też, do czego wykorzystywano moździerze prezentowali i opowiadali członkowie grup rekonstrukcyjnych.
Inscenizowana potyczka oddziałów carskiej piechoty i wojska austro-węgierskiego „Moskale w Bochni”, to jeden z wielu epizodów walk, jakie przetoczyły się przez Galicję i ziemie bocheńską jesienią 1914 r., podczas carskiej ofensywy nazywanej też „walcem parowym”. O zaciętości tych walk świadczą do dziś rozsiane po Ziemi Bocheńskiej, Limanowskiej aż po Wieliczkę cmentarze wojskowe z tamtych czasów.
Do dzisiaj zachowały się wspomnienia mieszkańców Bochni z tamtych czasów. Wspomnienia te, jak również fragmenty historycznych opracowań przedstawiał nasz kolega i organizator Jarosław Przybyło.
Po godzinie 14.00 w huku wystrzałów z broni palnej, serii karabinów maszynowych grupa rosyjskich żołnierzy zajęła budynek magistratu (tę rolę odegrał dawny budynek salinarny, gdzie mieści się obecnie siedziba Straży Miejskiej), zrzuciła flagę austriacką zastępując ją carską, następnie ruszyli plantami w kierunku umocnień piechoty austriackiej. Atak częściowo odparty zostaje przerwany zawieszeniem broni na czas zebrania rannych z pola walki.
W drugim ataku dochodzi do walki wręcz, po którym carscy odnoszą zwycięstwo biorąc pozostałych żołnierzy przeciwnika do niewoli.
Po zakończeniu widowiska całość uczestników-rekonstruktorów przemaszerowała pod pomnik „Poległym za wolność 1914-1920”. Tam w hołdzie poległym oddali salwę honorową, a delegacja Stowarzyszenia Boczniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej na czele z prezesem Zarządu Głównego – Stanisławem Kobielą złożyła pod pomnikiem wiązankę kwiatów.
W dalszej części bloku historycznego odwiedzający mogli poszerzać swoją wiedzę o wyposażeniu wojskowym, słuchając marszów, pieśni i dumek wojennych. Nie lada gratką dla dla miłośników gier planszowych była prezentacja gier związanych z I wojną światową oraz Legionami Polskimi. Gry prezentowali ich autorzy, którzy są laureatami nagrody Prezydenta RP za najlepsze uczczenie rocznicy Powstania Styczniowego, też oczywiście w formie bardzo ciekawej gry planszowej.
Rekonstrukcję przeprowadzono z wielką dbałością o szczegóły. Zastosowane środki pozoracji pola walki robiły wielkie wrażenie na widzach. Pomimo, że „trup słał się gęsto” a „ranni” wzywali pomocy pięknych sanitariuszek, to nikt nie odniósł obrażeń i zachowano wszelkie wymogi bezpieczeństwa. Zasługa to organizatorów i członków grup rekonstruktorskich, którzy nagrodzeni zostali wielkimi brawami.
Pragniemy wyrazić szczególne podziękowanie rekonstruktorom:
GRH 13 Pułk Piechoty „Krakowskie Dzieci”,
SRH Najemnicy Bocheńscy,
GRH II Brygada Legionów – Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej,
GRH 71 Bielewski Pułk Piechoty,
GHR Strzelcy 31 Pułku Piechoty z Mszczonowa,
GRH Gorlice 1915.
którzy dostarczyli nam wielu emocji i patriotycznych przeżyć.
