Stowarzyszenie Bochniaków
i Miłośników Ziemi Bocheńskiej

Rok założenia 1936

W 2017 roku zorganizowano obchody Jubileuszu 200. Lecia I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Wielkiego. Bogaty program obchodów przewidywał wydarzenia z nim związane w dniach 9 – 10 czerwca 2017 r.

Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej podjęło się zrealizowania dwóch przedsięwzięć: przygotowania publikacji autorstwa Stanisława Kobieli pt. „SIŁA PRZYCIĄGANIA – Z dziejów Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego w Bochni i Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej” oraz wystawy plakatowej ” WYBITNI ABSOLWENCI BOCHEŃSKIEGO GIMNAZJUM I LICEUM – w służbie nauki, kultury i sztuki”

SIŁA PRZYCIĄGANIA – Z dziejów Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego w Bochni i Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej

Szkoła założona w 1817 r. miała kształcić wierne i lojalne kadry urzędnicze, a nie naukowców. Miała być niemiecka, nie tylko z nazwy, ale także z języka i ducha. Stanisław Fischer pisze, że mimo ustawicznych nacisków Wiednia siła żywiołu polskiego górowała nad niemczyzną i cel wskazywany niemieckim pedagogom okazał  się nadzwyczaj trudnym, a gleba mało podatna pod zasiew austriackich uczuć.

W książce poznajemy sylwetki profesorów, także tych, którzy przybyli do Bochni na początku XIX wieku w celu germanizacji Polaków, a jednak ulegli fascynacji kulturą polską. Takim przykładem był proboszcz bocheński ks. Pius Rieger, pierwszy prefekt bocheńskiej szkoły, który nawet po polsku nie nauczył się mówić, ale w stałym konflikcie z wiedeńską Komisją Edukacyjną robił wszystko na rzecz polskości tej szkoły.

Młodzież z bocheńskiej szkoły brała czynny udział w zrywach narodowych, walczyła w legionach, POW, wojnach ukraińskiej i bolszewickiej.

Z murów bocheńskiej szkoły przez dziesiątki lat wychodziła młodzież znakomicie wykształcona, przygotowana do podejmowania wyzwań jakie niosło życie i świadoma wartości którym powinna służyć. Było to zasługą świetnego grona profesorów, już w dobie autonomii galicyjskiej. Wielu z nich posiadało tytuły naukowe, dyplomy zagranicznych uniwersytetów, działało w komisjach Akademii Umiejętności, a Bochnia była najbliżej Krakowa.

Nauczyciele byli surowi, wymagający ale jednocześnie wyrozumiali. Potrafili wiązać wykładaną lekcję z życiem za pomocą często dowcipnej i humorystycznej okrasy. Liczne przykłady na rozległej panoramie dziejowej dają obraz stosowanych metod edukacyjnych.

To szkolne środowisko czuło się częścią bocheńskiego społeczeństwa i angażowało się w nurt życia miasta, dając przykłady tego zaangażowania na każdym kroku. To dzięki nim rozkwitało w Bochni Towarzystwo Szkoły Ludowej, bocheński „Sokół”, harcerstwo, powstało Polskie Towarzystwo Tatrzańskie i  Stowarzyszenie Bochniaków, wybudowano bursę gimnazjalną, kościół szkolny i Żeńskiej Seminarium Nauczycielskie.

Sporo miejsca poświęca autor szczególnemu miejscu w szkole, jakim jest vestibulum. To szkolne sanktuarium, w którym są tablice pamiątkowe poświęcone nauczycielom i uczniom szkoły, którzy zginęli w I i II wojnie światowej, z determinacją i odwagą prowadzili tajne nauczanie młodzieży w latach hitlerowskiej okupacji. Interesujące są losy postaci wymienionych i niewymienionych (wskutek cenzury) na tablicach. Niemniej ciekawe są potyczki z cenzurą w latach 60. XX wieku w tych sprawach.

Wyjaśnione zostały w książce różne szkolne tajemnice na ślad których udało się autorowi natrafić, chociaż niektóre pozostaną na zawsze w kręgu domniemań.

W publikacji ciekawa jest historia Stowarzyszenia Bochniaków od 1936 roku i Słownik Biograficzny wybitnych profesorów i uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Wielkiego zasłużonych dla nauki kultury i sztuki w XIX i XX wieku. Znajduje się w nim 110 nazwisk: historyków, prawników, poetów, etnografów, pisarzy, malarzy, drzeworytników, rzeźbiarzy, chemików,  mikrobiologów, anatomopatologów, medyków sądowych,  aktorów, ornitologów, okulistów, genetyków, fizyków jądrowych, konstruktorów, petrografów, hutników, biochemików, poliglotów i językoznawców, lekarzy, botaników, geografów, nematologów, geologów, paleontologów, paleozoologów, ekonomistów, filologów klasycznych, biblistów, bibliotekoznawców, sportowców, kompozytorów, matematyków, kilku wynalazców, śpiewaków koncertowych, operowych i operetkowych, taterników, językoznawców, krajoznawców, farmaceutów, podróżników, archiwistów, dyrygentów. Słownik nasycony jest anegdotą i kolorytem bocheńskim. Dzięki temu ciekawiej się go czyta. Możemy tam znaleźć wykształconych w murach bocheńskiej szkoły twórców Zielonego Balonika, uczestników słynnego Stołu Szyderców w krakowskiej kawiarni Sauera, pieśniarza Warszawy, lekarzy, którzy przeprowadzali sekcję szczątków polskich królów. Jest kilku wieloletnich rektorów wyższych uczelni i bocheński nauczyciel, który w Hollywood reżyserował filmy z Charlie Chaplinem i Mary Pickfort potem został dyrektorem Metropolitan Opera House w Nowym Jorku. Odnajdziemy bocheńsko-krakowski światek młodopolskich poetów, oryginałów i fantastów, uczestników pijanych nocy w kawiarni Turlińskiego w Krakowie, przyjaciół Wyspiańskiego, Witkacego, Witosa i Piłsudskiego i tych, którzy z natchnienia muz oddali się sztuce w najrozmaitszych jej dziedzinach i zdobyli powszechne uznanie.

Publikację dofinansował Powiat Bocheński i Gmina Miasta Bochni.


Wybitni absolwenci bocheńskiego gimnazjum i liceum w służbie nauki, kultury i sztuki

Z publikacją mocno koresponduje wystawa, której wernisaż odbył się 10 czerwca 2017 r., w ramach uroczystości jubileuszowych 200. lecia I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni, w Domu Bochniaków.

Wybitne postaci absolwentów a także kadry profesorów Jubilatki wymienionych w słowniku biograficznym publikacji Stanisława Kobieli stało się bohaterami wystawy plakatowej.

Autorami wystawy są: Stanisław Kobiela w treści, a warstwie i koncepcji graficznej Stanisława Mroza. Współorganizatorem wystawy było Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół LO im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. Dofinansowana została przez Gminę Miasta Bochni.

Wystawa cieszyła się zainteresowaniem zwiedzających, wśród których jest wielu absolwentów, ale również uczniów uczęszczających obecnie do naszej szacownej jubilatki i nie tylko, bowiem naszą wystawę zwiedzali również uczniowie Zespołu Szkół Nr 3 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Bochni. Podczas zwiedzania można nabyć książkę „Siła Przyciągania”, można również uzupełnić swoją biblioteczkę „Wiadomości Bocheńskich” o archiwalne numery.

Wystawa prezentowana jest w formie 44 plakatów w rozmiarze 70×100 cm umieszczonych w ramkach OWZ. Forma wydruków nie pozwala na ich ekspozycję plenerową i zaleca się prezentowanie w pomieszczeniach.


Obecnie istnieje możliwość jej wypożyczenia w celach ekspozycyjnych. Kontakt tel. 722 00 80 80, poczta elektroniczna w.bochenskie@wp.pl