Stowarzyszenie Bochniaków
i Miłośników Ziemi Bocheńskiej

Rok założenia 1936

Nowy numer 1/112 „Wiadomości Bocheńskich”

Nowy, wiosenny numer „Wiadomości Bocheńskich – kwartalnika Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej ukazał się wczoraj w sprzedaży. Otwiera go artykuł prof. Michaliny Pięchowej pt. Triduum Sacrum w poezji i malarstwie ilustrowany kolorowymi kartkami bocheńskiej Stelli (Ludwika Stasiaka) o tematyce wielkanocnej. W związku ze zbliżającym się jubileuszem 200. lecia bocheńskiego I LO im. Króla Kazimierza Wielkiego kol. Zofia Sitko z bocheńskiego Archiwum pisze o  świętych patronach tej zasłużonej bocheńskiej Wszechnicy: św. Alojzym Gonzaga, św. Stanisławie Kostce, św. królewiczu Kazimierzu Jagiellończyku, bł. Karolinie Kózkównej i królowej Jadwidze, żonie Władysława Jagiełły. 

Wspomnienie pani Ewy Rosiek-Buszko o swoich rodzicach Barbarze i Mieczysławie Rośku (absolwencie bocheńskiego gimnazjum z 1933 r.) powinno zainteresować nie tylko mieszkańców Bochni i członków naszego Stowarzyszenia, ale także środowisku Nowego Wiśnicza, skąd wywodził się i w którym działał Mieczysław Rosiek.

Roman Kucharski, historyk z Radłowa pisze o wywodzącej się z Bochni, patriotycznej rodzinie Serdów, z której jeden Jan Serda był uczniem bocheńskiego gimnazjum, w 1835 r. został aresztowany za udział w patriotycznym spisku i odbywał karę w wiśnickim więzieniu.

Jarosław Przybyło, który kieruje naszym Zespołem Rekonstrukcji Historycznej wspomina uroczystości rocznicowe pod Verdun z okazji setnej rocznicy słynnej bitwy. W bocheńskiej grupie zwiedził miejsca walk w Belgii i Francji. Szczególne wrażenie wywarło na nim średniowieczne miasto Ypres, doszczętnie zniszczone podczas 4 letniego oblężenia (1914-1918), ponieważ  stanowiło centrum Ypres Salient – słynny łuk Upres tj. wybrzuszenie w linii frontu zachodniego. Autor opowiada o wrażeniach, jakie wywierają cmentarze wojenne na Polach Flandrii w Paschendale, gdzie w bezsensownej bitwie w 1917 r. o kawałek błotnistej ziemi Alianci stracili ponad 400 000 żołnierzy. Dowiadujemy się i bogatych ekspozycjach muzealnych, gdzie można nawet poznać zapachy podstawowych gazów bojowych. Bocheński zespół uczestniczył w rekonstrukcji bitwy pod Verdum obok innych uczestników  z 10 krajów Europy – połączony z grupą austriacką. Artykuł pokazującym jak można i należy czcić pamięć walczących za ojczyznę zachęci z pewnością młodych ludzi do wstąpienia w szeregi zespołu rekonstruktorów, działającego przy naszym Stowarzyszeniu.

Janina Struk, znana w świecie pisarka i dokumentalistka tematyki II wojny światowej przysłała z Londynu do naszego kwartalnika ciekawy artykuł, przetłumaczony z ang. na język polski przez kol. Annę Londo, na temat przerażających fotografii wojennych z Bochni (egzekucja na Uzbroni), które ukazały się w prasie brytyjskiej i amerykańskiej już w 1941 oku. Pokazuje w jaki sposób zostały w Bochni zdobyte (wykradzione) i jak przedostały się na zachód poprzez Triest i Belgrad. Autorka pokazuje także szczegóły techniczne umożliwiające przemyt fotografii.

Stanisław Kobiela pisze na temat katastrofy kolejowej w Rzezawie w nocy z 25 na 26 lutego 1943 r. w czasie której wykoleiły się trzy niemieckie pociągi, a z której w latach 60. XX wieku próbowano uczynić największą w Małopolsce akcję zbrojną Gwardii Ludowej. Pisze o aresztowaniach rodziny dyżurnego Ignacego Haby, Pudelskich i Gawlików, a także o strukturach organizacyjnych PPR w Bochni. Temat ten prezentowany w 1993 r. został wzbogacony o uzyskane niedawno dokumenty, fotografie i interesujące wspomnienia.

Nawiązując do poprzedniego numeru WB pan Tadeusz Hargesheimer przypomina okoliczności wystawienia w 1958 r. po raz pierwszy od zakończenia okresu stalinowskiego jasełek-przedstawienia przygotowanego społecznie przez bocheńską parafię św. Mikołaja. Prof. Michalina Pięchowa z kolei pisze o działalności zespołu recytatorskiego w bocheńskim Liceum w latach 80. i 90. XX wieku.

Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej zgłosiło propozycje nazwania jednej z bocheńskich ulic imieniem Dywizjonu Bombowego 301, który bronił Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej, a w którym walczyło aż siedmiu Bochniaków: dowódca Dywizjonu płk Adam Dąbrowa z Bochni, trzej bracia Stachowiczowie z Chodenic i trzej bracia Romańscy, także z Chodenic. O ich losach interesująco pisze pan Wiesław Zając. Także w dziale BOCHNIANA omawiamy wydaną niedawno książkę Piotra Hodyry pt. 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. W tym samym dziale nawiązujemy do artykułu prof. H. Samsonowicza Historia regionalna definiująca pojęcie regionu, a więc także Ziemi Bocheńskiej i do ciekawego pomysłu pana Ryszarda Piekarczyka identyfikowania się plakietką „Jestem z Bochni”. O publikacji książki Duszpasterstwo spod biało-czerwonej bandery, autorstwa prof. Daniela Dudy i komandora Romana Rychtera pisze kol. Ewelina Mroczek, a Roman Rychter pisze o uroczystości we Gdyni zorganizowanej staraniem Gdyńskiego Oddziału Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej w czasie której spotkali się honorowy obywatel Bochni arcybiskup ks. Henryk Nowacki i ambasador Bochni prof. Daniel Duda.

Z okazji zbliżającego się jubileuszu 200. lecia I LO w Bochni ukazały się ponadto trzy artykuły: kol. dr inż. Marka Chmiela o spotkaniu w Domu Bochniaków z prof. Janem Styczniem z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, Janiny Kęsek: Kariery chłopskich synów i krytyczne stanowisko ZG naszego Stowarzyszenia w sprawie pomysłu budowania na placu im. gen. Leopolda Okulickiego budynku dla Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Jana Wiktora. – Jan Wiktor wiecznie żywy. Czy Jan Wiktor zastąpi w Bochni Leopolda Okulickiego?

Ktokolwiek wie… – to prośba do naszych Czytelników w sprawie losów dziewczynki Basi – Anity, która wykradziona w bocheńskiego getta ukrywana i wychowywana była w latach niemieckiej okupacji przez rodzinę Józefa i Zofii Rojkowskich w dworku przy ul. Solna Góra 1 – tuż obok granicy getta, a po wojnie spotkała się z matką i wyjechały obie do Izraela.

Podajemy program jubileuszu 200 lecia I Liceum Ogólnokształcącego w Bochni w dniach 9-10 czerwca 2017 r., a w „Kronice” zamieszczamy wspomnienie o zmarłych: pani Wandzie Liguzińskiej, wieloletniej kierowniczce biura Stowarzyszenia, Annie Kołodyńskiej z Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia i  prof.  Anatolu Omelaniuku wieloletnim prezesie Rady Krajowej Związku Regionalnych Towarzystw Kultury, wybitnym regionaliście z Wrocławia, jednym z autorów Karty Regionalizmu Polskiego z 1994 r. z którym łączyła nas długoletnia, serdeczna współpraca.

Na kolorowych okładkach: wiosenna panorama Bochni i zdjęcia ze spotkań w Domu Bochniaków – autorstwa kol. Stanisława Mroza. 

Spotkanie ku pamięci o. Władysława Całki

Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej oraz PTTK oddział w Bochni zapraszają na spotkanie poświęcone pamięci o. Władysława Całki. Władysław Całka urodził się w wówczas podbocheńskim Kolanowie. Ukończył bocheńską szkołę i wstąpił do zgromadzenia redemptorystów. Posługiwał na wileńszczyźnie,

Czytaj więcej »